Nhóm siêu trộm ngân hàng ở Mỹ sa lưới vì chồng bát đĩa bẩn

7 người gây ra một trong những vụ trộm lớn nhất nước Mỹ, thực hiện kín kẽ song để lộ dấu vân tay vì quên "chạy" máy rửa bát.

Sáng thứ hai, ngày 27/3/1972, giám đốc chi nhánh ngân hàng United California tại thành phố Laguna Niguel, California, Mỹ không mở được két sắt tổng, dù xoay đúng tổ hợp mã khóa.

Tới kiểm tra, kỹ thuật viên của công ty sản xuất két trèo lên khoang áp mái giữa trần nhà và nóc két sắt phát hiện một lỗ thủng lớn trên trần, một lỗ khác trên nóc của két. Cửa két sắt không xoay mở được vì đằng sau cắm một chiếc tua vít, khiến ổ khóa bị kẹt.

Chiếc thang bắc lên mái để tiếp cận báo động vòng ngoài.

Cảnh tượng bên trong két như "bãi chiến trường". Nhiều đồ đạc do khách hàng gửi giữ bị vứt ngổn ngang, xen lẫn gạch đá vỡ, bê tông vụn và bụi đất. Cảnh sát và nhân viên FBI lập tức được gọi tới.

Nhà chức trách tìm thấy chiếc thang bị vứt bỏ tại hiện trường, chứng tỏ kẻ trộm đã trèo lên nóc ngân hàng. Chuông báo động vòng ngoài bị bơm styrofoam dạng lỏng để ngăn rung lắc phát ra âm thanh. Trần nhà bằng gỗ dán dày 2,5cm bị cưa thủng, để lại một lỗ vuông có cạnh khoảng 1,2 m. Vào được khoang áp mái, băng trộm đấu lại dây điện vô hiệu hóa báo động trong két.

Kẻ gian khoan nhiều lỗ trên nóc bê tông cốt thép dày 40cm của két sắt, nhồi thuốc nổ, phủ lên lỗ nhiều bao tải chứa đất để giảm thanh rồi châm ngòi. Vụ nổ phá được lớp bê tông nhưng cốt thép không suy chuyển, có dấu hiệu băng trộm đã dùng mỏ hàn để cắt đứt phần thép.

Kẻ gian cạy tung 458 hộp đồ trong két sắt, lấy đi tiền mặt, trang sức, cổ phiếu và trái phiếu. Phần ổ khóa có vết hằn sâu, có vẻ như bị phá khóa dùng vật nhọn và búa tạ. Vụ trộm nhiều khả năng xảy ra vào tối thứ sáu vì ngân hàng thời ấy không mở cửa vào hai ngày cuối tuần. Khi đó, kẻ gian sẽ có nhiều thời gian để vận chuyển chiến lợi phẩm.

Vì két sắt chủ yếu chứa đồ do khách hàng gửi giữ, phía ngân hàng không biết bị mất tài sản gì ngoài số tiền mặt 50.000 USD. Sau khi phỏng vấn hàng trăm người gửi đồ, nhà chức trách ước tính thiệt hại lên tới 8 triệu USD (khoảng 46 triệu USD vào thời điểm hiện tại). Con số này rất có thể không đầy đủ vì nhiều người mất đồ không muốn khai báo vì lý do thuế.

458 hộp đồ cá nhân bị cạy tung, vứt la liệt.

Trong két, FBI tìm được một chiếc găng tay màu nâu, một mũi khoan bị gãy nhưng chúng không chứa dấu vân tay, cũng không đủ đặc biệt để truy nguồn gốc. Điều tra viên tìm gặp các cửa hàng bán dụng cụ cơ khí trong khu vực nhưng không thấy lần giao dịch nào khả nghi trong thời gian xảy ra vụ trộm.

Kẻ trộm làm việc chính xác, có lớp lang, chiếm đoạt nhiều tài sản, ắt hẳn làm việc theo nhóm và tập hợp những kẻ chuyên nghiệp trong lĩnh vực điện tử và chất nổ. Băng trộm cũng rất cẩn thận, không để lại dấu vết, chọn đúng thời gian và địa điểm: Sở Cảnh sát thành phố Laguna Niguel chỉ có một xe cảnh sát đi tuần trong bán kính 32 km.

Một tuần sau khi xảy ra vụ trộm "hoàn hảo", cuộc điều tra không có tiến triển. Không chịu từ bỏ, FBI tăng số lượng nhân viên điều tra từ 8 lên tới 125 người. Đây là số nhân lực lớn nhất mà cơ quan này từng huy động trong một chiến dịch cho tới thời điểm ấy.

Theo nhận định của FBI California, thủ đoạn của băng nhóm cực kỳ chuyên nghiệp mà rất mới, có vẻ đây là lần hành sự đầu tiên của chúng. Cho rằng kẻ trộm có thể không phải công dân California, phòng FBI tại đây gửi tin tới những chi nhánh khác hỏi han tình hình.

Phòng FBI tại bang Ohio cho biết cũng đang điều tra 13 vụ đột nhập ngân hàng có nhiều tình tiết tương tự. Băng trộm trong 13 phi vụ này cũng dùng chất styrofoam dạng lỏng vô hiệu hóa báo động vòng ngoài, đấu dây để ngắt báo động vòng trong, và đều đột nhập từ trên nóc. Trong quá trình điều tra, FBI Ohio thu thập được thông tin của gần 100 cá nhân có liên quan.

Nhận được thông tin từ đồng nghiệp, FBI California phải thu hẹp diện tình nghi. Điều tra viên rà soát thông tin hành khách trên những chuyến bay trong khoảng thời gian xảy ra sự việc vì đoán rằng băng trộm có thể cùng lên một chuyến bay tới đây. Công việc rất tốn thời gian vì máy tính chưa phổ biến, mọi thứ đều phải làm thủ công. Cuối cùng, từ danh sách gần 100 nghi phạm, FBI khoanh vùng năm kẻ cùng đáp một chuyến bay tới California vào 15/3/1972. Nghi phạm thứ sáu xuất hiện một tuần sau.

Bốn trong sáu nghi phạm có quan hệ họ hàng, nguyên quán tại Youngstown, Ohio. Amil Dinsio dường như là kẻ chủ mưu, bị nghi chỉ đạo và thực hiện hàng trăm vụ đột nhập nhưng chưa bị "sờ gáy" do thiếu chứng cứ. Anh trai hắn là James Dinsio, chuyên gia chất nổ và chế tạo dụng cụ trộm cắp. Anh rể Charles Mulligan rất giỏi lái xe tẩu thoát. Cháu trai Harry Barber là đồng phạm được tin cậy. Hai nghi phạm còn lại là Phil Christopher, chuyên gia chuông báo động, và Charles Broeckel, kẻ cơ bắp làm bảo kê. Cả sáu tên đều có tiền án hình sự.

Amil Dinsio cùng vợ và con gái.

FBI tập trung tìm hiểu đường đi của băng nhóm sau khi rời sân bay. Điều tra viên phỏng vấn tất cả lái xe taxi đón khách từ sân bay trong ngày 18/3. Một tài xế kể ngày hôm ấy có chở năm người tới căn nhà tại khu vực gần sân bay. Chuyến đi này đặc biệt đáng nhớ vì lái xe được "boa" những 100 USD.

Ngôi nhà mà nhóm người đặt taxi đi tới là của Ronald Barber, anh trai của nghi phạm Harry Barber trú tại California. Với dáng vẻ lẩn tránh, người này khẳng định với FBI rằng không biết gì về phi vụ, 6 nghi phạm không tới sống tại nhà mình. Điều tra viên tin tưởng một phần lời khai của Ronald Barber vì căn nhà có vẻ hơi chật để 7 người chung sống. Nhiều khả năng một số nghi phạm trong nhóm đã trú ngụ ở địa điểm khác.

FBI gõ cửa mọi khách sạn và nhà trọ ở gần địa điểm gây án, phát hiện Amil Dinsio và Charles Mulligan thuê phòng tại cùng nhà nghỉ bình dân chuyên phục vụ lái xe tải. Trong khi ở đây, Charles Mulligan dùng điện thoại phòng gọi cho người đồng hương là Earl Dawson, trú tại bang California.

Làm việc với FBI, Earl Dawson nói trước ngày xảy ra vụ trộm, Charles Mulligan có hẹn ra quán bar hàn huyên sau 20 năm không gặp và nhờ để xe trong gara. Điều tra viên tìm thấy trong xe một chiếc găng tay màu nâu, cùng loại với chiếc tại hiện trường, ghế sau còn dính nhiều bụi xi măng.

Cốp xe chứa nhiều mũi khoan, mỏ hàn, búa và các vật dụng khác có thể đã được dùng trong vụ trộm... Kết quả giám định cho thấy các dụng cụ này in dấu vân tay của 5 trong 7 nghi phạm. Có căn cứ, FBI bắt Charles Mulligan.

FBI còn phát hiện Ronald Barber gọi điện cho công ty bất động sản để thuê căn hộ cao tầng nhìn xuống ngân hàng và cách đó khoảng 200 m. Nghi phạm ban đầu nói thuê ba tháng nhưng rời đi chỉ sau ít ngày vào 27/3/1972. Đây có thể là nơi thám thính tình hình trước khi ra tay của băng trộm.

Mọi dấu vết khả nghi trong căn hộ dường như đều đã bị xóa sạch cho tới khi điều tra viên chú ý tới chiếc máy rửa bát. Bên trong máy có nhiều bát đĩa, cốc chén bẩn chưa rửa, có vẻ quên không bấm nút điều khiển. Vân tay của những kẻ tình nghi đều xuất hiện trên đó.

Băng trộm sơ ý không bấm nút khởi động máy rửa bát. Ảnh minh họa:Washingtonpost.

Qua kẻ chỉ điểm, điều tra viên biết nghi phạm thường chôn giấu chiến lợi phẩm chờ thời cơ rửa tiền. Sau một tuần đào bới quanh nhà đất của James Dinsio, nhà chức trách tìm thấy nhiều thùng lớn chứa tiền mặt và trái phiếu bị mất từ ngân hàng. Một người hàng xóm của Amil Dinsio cũng gọi cho nhà chức trách báo tin trông thấy kẻ này chôn thùng tiền trong sân của mình lúc nửa đêm. Số tiền lên tới 100.000 USD, vân tay trên thùng chứa là của Amil Dinsio.

Tháng 6/1972, FBI lần lượt truy lùng và bắt giữ Amil Dinsio, James Dinsio và Phil Christopher, trên người mỗi tên đều chứa một phần tiền mặt bị lấy từ ngân hàng. Bốn nghi phạm bị bắt đều không khai người trong gia đình. Tuy vậy, Charles Broeckel khi bị bắt đã hợp tác với nhà chức trách để được miễn truy cứu trách hình sự và tham gia chương trình bảo vệ nhân chứng. Hai anh em Harry Barber và Ronald Barber cao chạy xa bay.

TheoOC Register, tháng 10/1972, phiên tòa xét xử các nghi phạm được mở. Bên cạnh vật chứng, công tố viên chủ yếu dựa vào lời khai của Early Dawson và đồng phạm Charles Broeckel.

Amil Dinsio, Charlie Mulligan và Phil Christopher mỗi người bị tuyên 20 năm tù. James Dinsio nhận án 15 năm.

Ronald Barber bị bắt tại New York vào tháng 1/1973, nhận án 15 năm tù. Riêng Harry Barber dùng tên giả ẩn náu được 8 năm, cuối cùng bị bắt vào 1980 và phạt 20 năm tù.

Trong tù, Amil Dinsio xuất bản sách, khẳng định mình nhận được "tin tình báo" về việc tổng thống Richard Nixon để 30 triệu USD trong ngân hàng Laguna Niguel. Ngoài các đồng phạm họ hàng do chính tay kẻ chủ mưu tuyển chọn vì có chuyên môn, Amil Dinsio buộc phải nhận Phil Christopher và Charles Broeckel vì do người cung cấp tin yêu cầu.

Tuy vậy, tin báo trên là không chính xác. Băng trộm không tìm thấy tiền của tổng thống Richard Nixon. Ngân hàng giữ tiền của vị tổng thống thực tế cách đó 9 dặm về phía nam. Dù sao đi chăng nữa, đây vẫn là một trong những vụ trộm ngân hàng lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ.